Yaygın olarak kullanılan vidalı konveyörlerden olan çimento helezonu, çimentoların bir noktadan başka bir noktaya hızlı, güvenli ve verimli bir şekilde transfer edilmesi için kullanılan ekipmanlardandır. Aslına bakılırsa burada sözü geçen “helezon” terimi, sarmal bir şekli ifade ederken, “çimento helezonu” da helezonun bağlı olduğu konveyör sistemini ifade eder. Yani çimento helezonu, içerisinde çimento taşımaya yarayan bir konveyör bulunan sistem anlamına gelir.
Bünyesinde çimento helezon konveyörleri barındıran pek çok firma, prosesin başarılı şekilde çalışmasını engelleyen bazı sorunlarla karşılaşabilmektedir. Hem makine ve sistem arızaları hem de taşınan parçacıkların düzensizliği ve sertliği nedeniyle bu arızalar söz konusu olabilmektedir. Şimdi en sık karşılaşılan çimento helezonu sorunlarına ve bu sorunların nasıl giderileceğine bakalım.
Hem çimento helezon konveyörlerinde hem de diğer vidalı konveyörlerde karşılaşılan arızalar, malzeme yorulması ve diğer nedenler olarak iki ana grupta ele alınabilir. Her ne kadar tipik sorunlar söz konusu olsa da, işiniz için iyi tasarlanmış ve yüksek performans sunan çimento helezon konveyörleri kullanarak, bu tür sorunların önüne geçebilirsiniz.
Yorulma sorunları, çimento taşımacılığında yaygın olarak görülen sorunlardan birisidir. Yarı akışkan ve katı malzemelerin çoğu vidalı konveyörler kullanılarak kolayca taşınır, ancak bazı malzemeler taşınırken basınç altında düzensizleşme eğilimindedir.
Vidalı konveyör döndükçe, malzemeler vidanın her dönüşünde ileriye doğru hareket eder. Vidanın dış tüp çapı ile oluğun veya muhafazanın iç çapı arasında bir boşluk var. Taşınan malzemeler bu boşluğu doldurur ve vida ile yuva arasında bir tabaka oluşturur. Vida döndükçe, vida kanadı boşluktaki dökme malzemeleri keser. Bu kesme hareketi dökme malzemeye baskı uygular.
Paketlenme (tortulanma) eğilimi olan çimento bazlı malzemeler, muhafaza altında bir tabaka oluşturur. Çoğu zaman bu katman parçalara ayrılır ve taşınır. Ardından bu şekilde tekrar tekrar tabaka oluşturur ve çok fazla büyümeden kırılarak taşınır. Fakat bazı uygulamalarda bu tabaka kalıcı hale gelebilir. Yani zamanla birikir ve vidanın merkezde bükülmesine neden olur.
Vidanın her bir ucu yataklar tarafından sabit tutulduğundan, vida yukarı itildiğinde, dönerken vidanın merkez borusuna muazzam döngüsel kuvvetler uygulanır. Vidanın her dönüşü, merkez boru üzerindeki kuvvetlerin tamamen tersine çevrilmesine neden olur.
Bu durum, bir tel parçasını alıp kırılıncaya veya yoruluncaya kadar ileri geri bükmeye çok benzer. Yorulma arızalarının çoğunun tanımlanması kolaydır çünkü kopma, vidalı konveyörün merkez hattına neredeyse diktir ve yorulma arızasının konumu, tipik olarak vida bölümünün merkezindedir.
Vidanın dış çapı ile mahfaza arasındaki boşluğu azaltmak için oluk gömlekleri eklenebilir. Malzeme tabakası çok ince ise, gevşeyecek ve aşağı doğru taşınacaktır. Astar malzemesi olarak 6 mm kalınlığında aşınmaya dayanıklı plaka kullanılması tavsiye edilmektedir. Aşınmaya dayanıklı plaka, yumuşak çelikten daha uzun bir kullanım ömrüne sahip olacaktır.
Diğer bir çözüm ise vidayı daha kalın et kalınlığına sahip daha büyük çaplı boruya monte etmektir. Bu tasarım, vida sapması minimum olduğu için hemen hemen her uygulama için mükemmel şekilde kabul edilebilir. Malzeme birikimi hakkında sağlanan bilgilere dayanarak, daha sert bir vida kullanmak sorunu çözmeye yardımcı olabilir. Daha büyük, daha kalın boru, ekstra sertlik ve mahfaza içinde yukarı itilmeye karşı daha fazla direnç sağlayacaktır.
Ek olarak, vida kanatlarının dış çapına kesici dişlerin veya kaynaklı sert yüzeyin eklenmesi, vida ile yuva arasındaki boşluğu azaltır ve ayrıca sertleştirilmiş tabakayı kesmek için bir kesme yüzeyi sağlar. Vidanın dış çapına karbür kesme dişleri eklenebilir ve gövdedeki hemen hemen tüm sertleştirilmiş malzemeler bu şekilde kesilebilir.
Taşınacak olan malzeme granül çapı büyükse veya yüksek miktarlı malzeme taşınıyorsa, motorun üzerine kaldıramayacağı bir güç binmesine neden olur. Bu durumda motor ısınır ve sonunda yanar. Taşıyıcı malzemelerde, raybayı kilitleyecek ve ardından elektrik akımının büyük ölçüde artmasına izin verecek şekilde motorun zarar görmesine neden olacak bazı sert topaklar veya demir parçalar vardır.
Motor ısınmasının motorun yanmasına neden olmasını önlemek için, eşit şekilde beslemeye devam etmeli ve makine durmadan taşımayı bitirmelisiniz. Oyucu kısım ile şasi arasında düzenli bir boşluk bulunduğundan emin olunmalıdır. Ayrıca motor yedek parçalarının bakımı düzenli olarak yapılmalıdır.
İç mil veya her iki eksen başı bükülürse, vida bıçağı ile boru çeperi arasında sürtünmeye neden olur. Vidalı konveyörün çok fazla ses çıkarması sorunu ile uğraşmazsanız redüktör ve motor yanabilir.
Vidalı konveyörü çalıştırdığınızda aşırı gürültü sorunu oluşursa, makineyi hemen durdurmalısınız. Ardından, mil ucunun bükülüp bükülmediğini kontrol etmek için vidalı konveyörün iç milini çıkarın. Sorundan emin olduğunuzda artık iç mil üzerinde gerekli iyileştirmeyi yapabilirsiniz.
